หากเราใช้สติมองไปยังปัญหาและอุปสรรคที่กำลังถาโถมเข้ามาในชีวิต เมื่อนั้นเราจะเห็นแสงที่ปลายอุโมงค์และโอกาสที่ดีได้ และเมื่อคุณสามารถพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสได้เมื่อใด เมื่อนั้นคุณอาจจะมองกลับไปจากจุดที่คุณยืนอยู่ แล้วขอบคุณปัญหาและอุปสรรคเหล่านั้นที่ทำให้คุณได้ใช้สติก้าวผ่านมันมาได้
พิมพ์พิศา ชัยเลิศ หรือคุณดาว เจ้าของธุรกิจบ้านเช่าพร้อมเฟอร์นิเจอร์เข้าอยู่ได้ทันทีกับ Airbnb ในวัลเลโฮ ท่าเรือข้ามฟากไปซานฟรานซิสโก และทางผ่านไปยังนาปาวัลเลย์ หุบเขาทางตอนเหนือของแคลิฟอร์เนีย และแหล่งผลิตไวน์ที่มีชื่อเสียง ตัดสินใจยุติบทบาทธุรกิจอีเว้นท์ของครอบครัวที่ดำเนินกิจการมานานกว่า 26 ปี เนื่องจากผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ในแคลิฟอร์เนีย
จุดเริ่มต้นของการทำธุรกิจ
คุณดาวเริ่มต้นในการทำธุรกิจบ้านให้เช่าเมื่อประมาณ 3 ปีที่ผ่านมา แต่ต้องประสบกับปัญหากับผู้เช่า โดยผู้เช่ารายนี้มีสัตว์เลี้ยง (สุนัขและแมว) รวม 5 ตัว และเมื่อผู้เช่ารายดังกล่าวย้ายออกไป เจ้าของบ้านก็ต้องรับภาระในการซ่อมแซมบ้านเป็นจำนวนเงินหลายหมื่นดอลลาร์สหรัฐ ประกอบกับข้อกฎหมายต่าง ๆ ในการคุ้มครองผู้เลี้ยงสัตว์เลี้ยง ทำให้เจ้าของบ้านไม่สามารถปฏิเสธผู้เช่าที่มีสัตว์เลี้ยงได้ทั้ง ๆ ที่มีเงินประกันค่าเสียหาย คุณดาวไม่อยากเสี่ยงจึงเปลี่ยนวิธีดำเนินธุรกิจบ้านเช่ามาเป็นแบบบ้านเช้าพร้อมเฟอร์นิเจอร์เข้าอยู่ได้ทันที
“เหตุการณ์มันเริ่มวุ่นวายอีกครั้งตั้งแต่เกิดโควิด-19 เรามีบ้านพร้อมเฟอร์นิเจอร์ให้เช่า มีผู้เช่ายกเลิกการจองเป็นเงินจำนวนหลายหมื่นเหรียญ ซึ่งทำให้เราต้องเปลี่ยนฐานลูกค้าใหม่และกำหนดกลยุทธ์ใหม่ ถามว่าเราเริ่มทำธุรกิจนี้ได้อย่างไร มันเหมือนเราเจอปัญหาก่อน แต่เราเปลี่ยนปัญหาให้เป็นโอกาสทางธุรกิจ เราเจออีกกี่ครั้งเราก็ต้องรอดสิ”
ก่อนหน้าที่จะเริ่มทำธุรกิจนี้
ก่อนเดินทางมายังสหรัฐฯ คุณดาวเคยทำงานที่สถานทูตอังกฤษในกรุงเทพฯ จากนั้นมีอาการป่วยด้วยโรคประจำตัวอยู่ประจำ แฟนของเธอจึงขอแต่งงานและได้ย้ายมาที่สหรัฐฯ แบบกระทันหัน และได้ช่วยสามีทำงานธุรกิจอีเว้นท์ในแบบ Corporate Event (www.inspiremyevent.com) ดูแลงานจัดเลี้ยงต่าง ๆ ของบริษัทใหญ่ ๆ ไม่ว่าจะเป็น Ikea Amazon Google Uber ในแถบอ่าวซานฟรานซิสโก
คุณดาวเล่าว่า ตลอดระยะเวลา 26 ปี ที่สามีของเธอดำเนินธุรกิจจัดงานอีเวนท์ ทางบ้านประสบความสำเร็จมาโดยตลอด สามารถสร้างรายได้มากกว่า 1 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี แต่ทุกอย่างต้องมาสะดุดเพราะการแพร่ระบาดของโควิด-19 ซึ่งเมื่อฤดูใบไม้ร่วงปีที่แล้ว ช่วงเดือนตุลาคมถึงธันวาคม เธอและสามีวางแผนทำ drive through circus ซึ่งมีโปรเจคจะเปิดให้ลูกค้าขับรถเข้ามาชมการแสดงต่าง ๆ เช่น การแสดงกายกรรม ขี่ม้า และอื่น ๆ แต่เมื่อเกิดสถานการณ์ของโรคระบาดรอบสองโปรเจคนี้ก็ต้องยุติลง เนื่องจากมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของทางรัฐบาล โปรเจคต่าง ๆ ไม่สามารถเปิดได้อย่างต่อเนื่อง จึงจำเป็นต้องจบการทำอีเว้นท์ไป เพราะการทำอีเว้นท์ต้องมีการวางแผนอย่างน้อย 1 เดือน ซึ่งในสถานการณ์เช่นนี้ ทางครอบครัวของคุณดาวจึงไม่สามารถดำเนินกิจการต่อไปได้
“เราต้องเจอปัญหาหนี้สิน ทั้งในส่วนของลูกค้าที่ต้องการเงินมัดจำคืน ทั้งบริษัทการแสดงที่เราตกลงไว้ต้องการค่าเสียเวลา เพราะงานอีเว้นท์ต่าง ๆ ที่คุยกันไว้ต้องถูกยกเลิกไปหมด มันก็ทำให้เรามองว่า ถ้าเป็นไปได้เราควรจะหยุดบริษัทนี้ไว้ชั่วคราวก่อน ถ้าเราเพิ่มรายได้ไม่ได้ เราต้องอุดรายจ่ายให้ได้มากที่สุด เพราะเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นคือปัจจัยภายนอก เราไม่สามารถจัดการมันได้ ตอนแรกคิดว่าจะทำเป็นดิจิทัล คิดว่าหากใครมีงานปาร์ตี้ เล็กๆ เราก็จะสั่งเค้ก สั่งโต๊ะเก้าอี้แล้วไปส่งให้ถึงบ้าน แต่เรื่องนี้ก็ยังเป็นแค่โปรเจคที่เราคิดกันเอาไว้ ยังไม่ได้ลงมือทำ กำลังหาผู้ร่วมทุนอยู่นะคะ “
โควิด-19 เปลี่ยนแนวทางการดำเนินธุรกิจอย่างไร
หลังจากประสบกับปัญหาที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ และไม่มีใครในโลกล่วงรู้มาก่อน ในขณะเดียวกันค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ก็ยังมีมาเรื่อย ๆ และคุณดาวต้องจัดการแก้ไขปัญหานี้ให้ได้ เธอจึงเริ่มโฟกัสที่ตัวเองในเรื่องของการทำธุรกิจบ้านเช่าในแบบ full furnished หรือเฟอร์นิเจอร์ครบครัน ผู้เช่าสามารถหิ้วสัมภาระเพียงใบเดียวเข้ามาพักได้เลย
“ก่อนโควิดเรามีบ้านให้เช่าอยู่แล้ว 5 หลัง โดยที่ผ่านมามีกฎหมายช่วยเหลือผู้เช่าบ้านให้พักอาศัยโดยไม่ต้องเสียค่าเช่าในช่วงโควิด เราเข้าใจเขานะว่าเขาไม่มีงานทำ แต่เขาต้องเข้าใจว่าเราต้องผ่อนบ้านเหมือนกัน เราก็ตกลงกันว่าขอให้เขาจ่ายแค่ค่าเช่าที่เขาค้างจ่ายและเราจะไม่แจ้งประวัติที่เสียของผู้เช่า ส่วนค่าประกันทุกอย่างเราจะคืนให้เขาหมด ถือว่าช่วย ๆ กันให้เขาสามารถไปหาที่พักที่ราคาถูกกว่าได้ แต่เขาต้องคืนบ้านให้เรา แม้จะคืนมาในสภาพที่ไม่ดี เราจะรับผิดชอบซ่อมแซมเองทั้งหมด”
“ในวิกฤติย่อมมีโอกาส เรามีบ้าน Airbnb ให้เช่าทั้งหมด 4 หลัง ช่วงนี้ไม่ค่อยมีคนเดินทางเที่ยว รายได้เราลดลง เราจึงเจาะตลาดคนที่เดินทางมาทำงานที่เบย์แอเรีย คนที่ไม่ได้อยากจะพักโรงแรมในช่วงโควิด-19 เรามีบ้านพร้อมอุปกรณ์ครบครัน เพียงคุณยกกระเป๋าคุณย้ายเข้ามาอยู่ได้เลย เราก็ตั้งข้อตกลงว่า ต้องเข้าพักอย่างน้อย 1 สัปดาห์ หรือไม่สวมรองเท้าในบ้าน ต้องแจ้งเจ้าของบ้านถ้ามีอาการโควิด-19 ปัจจุบันทางเราเจาะกลุ่มพยาบาลที่เดินทางมาทำงาน และเจ้าหน้าที่บริษัทน้ำมัน ซึ่งได้ผลตอบรับดีมาก คุณต้องสำรวจว่าบ้านคุณใกล้กับบริษัท หรือองค์กรที่มีการจ้างงานอะไร เข้าไปหัวหน้าฝ่ายบุคคลและนำเสนอบ้านเช่าพร้อมเฟอร์นิเจอร์ รายเดือนให้กลุ่มเป้าหมายนี้”
อีกหนึ่งลูกค้ากลุ่มเป้าหมายที่คุณดาวเลือกก็คือพยาบาล เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 พยาบาลวิชาชีพจึงเป็นอาชีพที่มีความต้องการอย่างมากในซานฟรานซิสโก
นอกจากนี้ ในช่วงปลายปีที่ผ่านมา สถานการณ์ไฟป่าในแคลิฟอร์เนียส่งผลให้คนจำนวนมากต้องย้ายถิ่นฐาน และมีผู้คนจำนวนมากต้องการบ้านเช่าที่มีเฟอร์นิเจอร์พร้อมเข้าพัก โดยติดต่อบริษัทประกันต่าง ๆ ที่ช่วยเหลือคนที่บ้านถูกไฟไหม้ป่า และเธอยังพยายามขยายตลาดไปยังกลุ่มคนทำงานในอาชีพอื่น ๆ ด้วย ทั้งนี้บ้านให้เช่าของคุณดาวทุกหลังตั้งอยู่บนพื้นที่ยุทธศาสตร์ที่เป็นข้อได้เปรียบ และให้ความสะดวกสบายกับผู้เช่าเพราะบ้านที่พักติดกับท่าเรือเฟอร์รี่ไปซานฟรานซิสโก
“คุณใช้เวลาเวลาเพียง 45 นาที โดยที่ไม่ต้องขับรถ ไม่ต้องปวดหัวในการที่จอดรถอันแสนแพง”
สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำธุรกิจบ้านให้เช่า
“ขอแค่เปลี่ยนมุมมอง และวิธีคิด สร้างระบบ เราก็จะสามารถมองเห็นทางออกของปัญหาได้ เราเป็นคนไทยจุดขายของเราก็คือการให้บริการ รวมถึงเราชอบเดินทาง เราทราบถึงความต้องการของลูกค้าว่าเขาต้องการอะไร การหาของใช้ของตกแต่งในบ้านอย่างไรให้ลูกค้ารู้สึกเหมือนอยู่บ้านของตัวเอง เรามีความสุขในการที่เราได้ทำตรงนี้ สิ่งที่เราไม่ชอบคือคนที่มาพักและไม่ดูแลบ้านให้เรา ทั้งที่เราตกลงกันแล้วว่าไม่มีปาร์ตี้ นั่นคือสิ่งที่เราไม่ชอบ เพราะถึงแม้ว่าเราจะทราบและตรวจสอบได้ว่าผู่เช่าของเราเป็นใคร แต่เราจะไม่สามารถทราบได้เลยว่าขณะที่เขาเช่าบ้านเราเขาทำอะไร เว้นแต่จะติดกล้องวงจรปิดและมีเพื่อนบ้านมาแจ้งให้เราทราบ สิ่งที่ทำได้คือ ทำใจและมีประกัน”
อยากอะไรถึงคนไทยที่อยากทำอาชีพนี้
ก่อนจะเลือกซื้อบ้านให้เช่าสักหลัง ทำเลเป็นเรื่องที่สำคัญมาก และการซื้อบ้านเพื่ออยู่อาศัยในสหรัฐฯ กฎหมายจะให้ความคุ้มครองและช่วยเหลือมากกว่าการซื้อบ้านในประเทศไทย เธอจึงเลือกซื้อบ้านที่มีจุดยุทธศาสตร์ที่ดี คือเป็นทางผ่านไปนาปา และเป็นจุดนั่งเรือเฟอร์รี่ไปซานฟรานซิสโก “นี่คือเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่เป็นกำไรของเรา เราต้องมีการประยุกต์และพลิกแพลง เพื่อหาโอกาสทางธุรกิจ และเตรียมพร้อมกับสิ่งที่ไม่คาดคิดเหมือนสถานการณ์โควิด”
“สำหรับใครที่อยากจะทำธุรกิจนี้ในช่วงนี้จะต้องตื่นตัวให้มากที่สุด พร้อมที่จะเปลี่ยนแปลงทุกสถานการณ์ สำหรับสถานการณ์โควิดถ้าเราริเริ่มก่อน ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจไหน เราจะเป็นผู้นำ แล้วเราจะมีโอกาสในตลาดก่อนคนอื่น ถ้าเรามีช่องทางที่จะซื้อบ้านอาจเป็นพักอาศัย 1 หลังให้เช่า 1 หลัง (Duplex) บนทำเลที่คิดว่าเราจะสามารถบุกเบิกในด้านของการท่องเที่ยวหรือด้านธุรกิจได้ เราก็อยากจะสนับสนุนให้คนไทยลองเอาวิธีคิดไปประยุกต์ใช้เพื่อที่จะเปิดช่องธุรกิจได้ มองหาโอกาส วางยุทธศาสตร์ฐานที่ตั้ง สร้างระบบ และจงเชื่อมั่นในสิ่งที่ทำ เราต้องมีความกล้าที่จะเสี่ยงบนพื้นฐานของหลักการและเหตุผล เพื่อดัดแปลงธุรกิจของเราให้สามารถก้าวผ่านช่วงวิกฤตโควิดไปให้ได้ แล้วเราจะรอดค่ะทุกคน ขอให้ทุกคนโชคดี”
