ร้านดอกไม้ขนาดเล็ก ๆ ที่มีขนาดเพียงประมาณ 200 ตารางฟุต ในย่านธุรกิจของบอสตัน กับบรรยากาศอันแสนจะอบอุ่นและเป็นกันเอง อบอวลไปด้วยความภาคภูมิใจในการสร้างสรรค์ผลงานและมีเอกลักษณ์เป็นของตัวเอง ด้วยความใส่ใจในดอกไม้ทุกดอกและช่อดอกไม้ทุกช่อจากต้นทางสู่มือของลูกค้า
คุณนิตยา ศิริสิน หรือ คุณแอปเปิ้ล ได้ให้คำจำกัดความร้านดอกไม้ในฝันของเธอ ในฐานะ “ร้านเล็ก ๆ แต่ยิ่งใหญ่ด้วยคุณภาพและความอบอุ่น”
ปลายปี 2550 คุณแอปเปิ้ลเดินทางมาหาประสบการณ์ชีวิตใหม่ ๆ ณ ประเทศสหรัฐอเมริกา หลังจากการใช้ชีวิตที่เมืองไทยในฐานะเจ้าของกิจการค้าขาย ยังไม่สามารถตอบโจทย์ในชีวิตของเธอได้
จุดเริ่มต้นในการเป็นเจ้าของธุรกิจ “Chaba Florist” ร้านดอกไม้ในฝัน
ด้วยความชอบดอกไม้เป็นทุนอยู่แล้ว เนื่องจากครอบครัวที่ไทย คุณยาย คุณน้า ประกอบอาชีพร้อยพวงมาลัยขาย และมันก็ทำให้เธอได้เห็นและซึมซับมาตั้งแต่ยังเล็ก
“เริ่มต้นจากการทำงานในร้านอาหารไทย ทำอยู่หลายปี จนมีอยู่วันหนึ่ง พี่เป็นเจ้าของร้านอาหารซึ่งเปิดร้านดอกไม้มานานหลายสิบปีต้องการคนไทยช่วยงานที่ร้านดอกไม้ เพราะพี่เขาเห็นว่าเราชอบจัดดอกไม้ในร้านอาหารเวลาที่มีโอกาสพิเศษต่าง ๆ เราตัดสินใจไปทำ แม้จะไม่ได้มีประสบการณ์โดยตรง แต่เราก็ได้เรียนรู้จากพี่เขา ซึ่งนั่นคือจุดเริ่มต้นและมันเป็นโอกาสที่ดีมาก ๆ เพราะเราเป็นคนชอบดอกไม้อยู่แล้ว ทำอยู่ประมาณ 2 ปี ก็ซื้อธุรกิจต่อจากพี่เขาเมื่อปี 2559 และมาลงมือทำเองอย่างจริงจัง”
เรียนรู้ความแตกต่าง
สำหรับ “อุปสรรค” แรกที่คุณแอปเปิ้ลยกตัวอย่างจากประสบการณ์ตรงในการเดินทางการทำงานในต่างประเทศของเธอก็คือ “ภาษา”
“อุปสรรคแรกที่เจอหลัก ๆ เลยคือเรื่องของภาษา แต่อยากจะบอกว่า ถ้าพูดไม่ได้เราก็ไม่ต้องกลัว เพราะเราสามารถเรียนรู้ได้ แต่อยากให้มีพื้นฐานมาบ้าง ซึ่งในชีวิตจริงเราต้องใช้การพูดคุยเพื่อการสื่อสาร การทำร้านอาหารมันก็จะเป็นภาษาอีกแบบหนึ่ง มาทำร้านดอกไม้ก็จะเป็นภาษาอีกแบบหนึ่ง เพราะฉะนั้นในระหว่างการทำงานเราก็จะได้เรียนรู้ได้จากการทำงาน เพราะภาษาในของแต่ละธุรกิจมีความแตกต่างและเป็นสิ่งสำคัญ”
“อีกอย่างที่ต้องเรียนรู้คือวัฒนธรรม เพราะวัฒนธรรมของเขากับของเรามันไม่เหมือนกัน เราต้องมีการเรียนรู้คน เรียนรู้วัฒนธรรม เวลาพูดคุยมันเป็นเรื่องของความจริงใจ ชอบคือชอบ ไม่ชอบก็บอกไม่ชอบ เพราะมันจะทำให้การสื่อสารชัดเจนขึ้น”
“เวลาที่ลูกค้ามาซื้อดอกไม้ เราต้องถามไปเลยว่าเขาชอบแบบไหน ซื้อดอกไม้เพื่อใช้โอกาสอะไร ชอบสีอะไร สีสดใส สีอ่อน ๆ สีขาว หรืออะไรให้บอกมาเลย เพราะเมื่อเขาบอกในสิ่งที่เขาต้องการมามันก็จะง่ายสำหรับเรา เพราะความจริงใจ ตรงไปตรงมาคือสิ่งสำคัญ”
สำหรับผู้ที่สนใจในการเป็นเจ้าของธุรกิจร้านดอกไม้ สิ่งที่คุณต้องเรียนรู้ก็คือ ดอกไม้ในแต่ละฤดูกาล คุณต้องทราบว่าในแต่ละช่วงเดือนจะมีดอกไม้ชนิดใดบ้าง และต้องทำความเข้าใจว่าดอกไม้ชนิดเดียวกัน อาจจะมีสีสันหรือคุณภาพที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับแหล่งที่มาของสวนดอกไม้แต่ละแห่งด้วย
“ฤดูกาลคือสิ่งสำคัญ เพราะที่อเมริกามี 4 ฤดู ซึ่งการจัดดอกไม้ที่เข้ามาในแต่ละช่วงเวลา เราต้องรู้ว่า แต่ละเดือนมีดอกอะไร เพราะเราได้ดอกไม้มาจากทั่วโลก เราต้องถามว่าลูกค้าอยากได้ดอกอะไร ถ้าลูกค้าอยากได้ดอกไม้นอกฤดูกาล เราต้องบอกไปตรง ๆ ว่า ดอกอาจจะเล็กอาจจะไม่บาน รับได้ไหม ถ้ารับได้เราก็จะสั่งมาให้ แล้วจะมาว่าเราไม่ได้ หรืออาจจะบอกลูกค้าเลยว่าไม่สามารถสั่งดอกไม้ชนิดนี้ให้ได้ เพราะเมื่อเราสัญญากับลูกค้าไปแล้ว เราจะเปลี่ยนไม่ได้ และเมื่อลูกค้าประทับใจเขาก็กลับมาหาเราอีก”
ในสหรัฐอเมริกาวันสำคัญที่ดอกไม้ขายดีที่สุดของปี นอกจากวันวาเลนไทน์ก็คือ “วันแม่”
“หลายคนอาจจะเข้าใจว่าวันที่ดอกไม้ขายดีที่สุดคือวันวาเลนไทน์ แต่จากประสบการณ์แล้วสำหรับวันแม่ เรียกได้ว่าเป็นวันที่ขายดอกไม้ดีที่สุด อาจจะมากกว่าวันวาเลนไทน์ด้วยซ้ำ เพราะวันแม่ที่นี่ไม่ใช่แค่การให้ดอกไม้สำหรับคู่รัก แต่เป็นการส่งมอบดอกไม้ให้กับภรรยา คุณแม่ ให้ลูก ให้แม่สามีหรือแม่ของภรรยา มันคือวันที่ทุกคนให้ความสำคัญกับผู้หญิง”
การเป็นเจ้าของธุรกิจในสหรัฐฯ ไม่ใช่เรื่องง่าย
คุณแอปเปิ้ลเล่าว่า การทำธุรกิจต้องอาศัยปัจจัยหลายอย่าง เพราะนอกจากทำเลที่ดีและประสบการณ์แล้ว การเรียนรู้และหลักการก็เป็นสิ่งสำคัญไม่น้อยไปกว่ากัน
“ทำธุรกิจที่นี่มันไม่ง่าย มันยากมาก อย่างน้อยเวลาเราจะทำอะไรเราต้องมีประสบการณ์ โชคดีที่พี่ได้มาเรียนรู้งานก่อนที่จะเริ่มลงมือทำเอง เรามีโอกาสที่เรียนรู้ในระหว่างการทำงาน และก่อนจะซื้อธุรกิจเราได้ลงเรียนคอร์สการจัดดอกไม้ระดับอาชีพ เพราะแม้ว่าจะมีประสบการณ์ แต่เราก็ต้องเรียนรู้หลักการ และเราต้องเรียนรู้ทุกวัน ทุกวันนี้เราก็ยังเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ อยู่เสมอ”
นอกจากนี้ การปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ปัจจุบันคืออีกหนึ่งสิ่งสำคัญในการเป็นเจ้าของธุรกิจ เพราะในช่วงที่มีการระบาดของโควิด-19 คุณแอปเปิ้ลต้องปรับตัวเพื่อที่จะให้บริการลูกค้าได้มากที่สุด การตกแต่งร้านก็ต้องถูกปรับเปลี่ยนไป เพื่อให้ลูกค้าเข้าถึงบริการได้มากที่สุด และในขณะเดียวกัน ทางร้านก็ต้องปรับตัวให้ทันพฤติกรรมและความนิยมใหม่ของลูกค้าภายหลังการระบาดของโรคด้วยเช่นกัน
“เราปิดร้านประมาณ 3 เดือนในช่วงที่รัฐบาลสั่งล็อกดาวน์ เพื่อความปลอดภัยและเราต้องทำตามกฎ ซึ่งรัฐบาลก็มีการเยียวยาทั้งในส่วนของธุรกิจและบุคคล ระหว่างนั้นเราประสบปัญหาหลายอย่างทั้งในส่วนของดอกไม้ที่ไม่สามารถนำเข้ามาได้ แต่เราแก้ปัญหาโดยการใช้ดอกไม้ที่มีในท้องถิ่นแทน หลังโควิดคลี่คลายลูกค้าเริ่มมองหาต้นไม้ไปประดับบ้านกันมากขึ้น เพื่อสร้างความสดชื่นเขียวชอุ่มให้กับบ้านมากขึ้น หลังจากที่พวกเขาใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่ที่บ้าน ทางร้านเราก็มีการสั่งมาขายมากขึ้นตามความนิยมของลูกค้า เราต้องตามสถานการณ์ให้ทัน เพื่อจะดึงให้ลูกค้าเข้ามา”
เบื้องหลังความสวยงามและกลิ่นหอมของดอกไม้
นอกจากเกร็ดความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ เกี่ยวกับดอกไม้ คุณแอปเปิ้ลขอฝากถึงคนไทยที่อยากทำอาชีพนี้ว่า การทำร้านดอกไม้มันไม่ได้สวยงามหอมหวานเหมือนที่ปรากฏตรงหน้าบนเว็บไซต์ หรือช่อดอกไม้งามที่ถูกจัดเข้าช่อโดดเด่นภายในร้าน
“การมีร้านดอกไม้มันก็เหมือนเป็นความฝันของทุกคน เพราะแทบจะทุกคนที่เข้ามาในร้านจะบอกว่า อยากมีร้านดอกไม้แบบนี้บ้าง แต่สิ่งที่อยากบอกต่อคืออย่างแรกมันต้องใจรักก่อน ไม่ใช่เพียงแค่ภาพลักษณ์ที่เราเห็นตอนมันสำเร็จแล้ว”
เพราะร้านดอกไม้ที่มีดอกไม้จัดวางไว้อย่างสวยงามมันเริ่มมาจากดอกไม้เพียง 1 ช่อ เจ้าของร้านจะต้องเริ่มจากเลือกดอกไม้ทุกช่อด้วยตัวเอง เพื่อให้ดอกไม้ที่ได้มานั้นเข้ากับแนวทางและรูปแบบของร้าน ซึ่งจะต้องดูแลในรายละเอียดทุกอย่าง และเมื่อได้ดอกไม้ตามที่ต้องการมาแล้ว ก็จะต้องนำมาทำความสะอาดทุกดอกทุกก้านให้เรียบร้อย
“ยกตัวอย่างกุหลาบ 1 ก้าน เมื่อได้มาแล้วเราก็ต้องริดหนามริดใบออกให้หมด ถ้าเราได้กุหลาบมา 500 ดอก ทุกก้านคือต้องทำความสะอาดให้เรียบร้อย มันไม่ได้สวยงามเหมือนที่เราเห็นในช่อดอกไม้ แม้กระทั่งใบไม้ก็ต้องทำความสะอาดเหมือนกัน เพราะสิ่งสำคัญคือเมื่อลูกค้าได้ช่อดอกไม้ไปเขาต้องไม่โดนหนามตำ ต้องไม่ได้รับอันตรายจากดอกไม้ของเรา”
ดอกไม้เป็นของธรรมชาติที่ไม่สามารถแช่ช่องฟรีซไว้ได้เหมือนอาหาร เพราะฉะนั้นการวางแผนจึงเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากทางร้านรับจัดดอกไม้ตามคำสั่งซื้อของลูกค้า และให้ผลงานที่ออกมาเหมือนกับในภาพที่ปรากฏบนเว็บไซต์หรือแพลตฟอร์มการโฆษณาออนไลน์ของทางร้าน การสั่งดอกไม้มาให้เพียงพอและอยู่ในปริมาณเหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญเพราะ “ทุกอย่างคือต้นทุน”
“เราต้องมีการวางแผน เพราะดอกไม้มันคือของสด ดอกไม้เป็นของธรรมชาติ และเราไม่สามารถฟรีซไว้ได้เหมือนอาหาร เราต้องดูคำสั่งซื้อออนไลน์ล่วงหน้า แล้วเราจะรู้ว่าเราต้องเตรียมอะไรบ้าง เราพยายามอย่าให้ดอกไม้มันหลากหลายจนเกินไป เพราะเมื่อเราสั่งมาแล้วทุกอย่างมันคือการดูแล เข้าใจว่าเวลาเห็นดอกไม้สวย ๆ เราก็จะอยากได้ และจะเกิดปัญหาตามมา ขอเตือนว่าอย่าตามใจตัวเอง ดอกไม้ที่เราเห็นมันอาจจะสวยจริง แต่ทุกอย่างมันคือต้นทุน ไม่ว่าเชือก 1 เส้น กระดาษ 1 แผ่น มันคือต้นทุนที่เราต้องจ่ายทั้งนั้น”
เอกลักษณ์ในการจัดดอกไม้ กุญแจสู่ความสำเร็จ
เนื่องจากร้านชบาเป็นร้านเก่าแก่ที่อยู่คู่ย่านนี้มานานหลานสิบปี และเมื่อเธอเข้ามารับช่วงต่อ รูปแบบและการจัดดอกไม้ของทางร้านก็เปลี่ยนไปบนพื้นฐานของความชอบและในแบบของเธอเอง กลุ่มลูกค้าก็เปลี่ยนไป และความมุ่งมั่นของเธอก็ส่งให้เธอก้าวมาถึงจุดนี้ได้
“เดิมการจัดดอกไม้ที่ร้านเป็นอีกแบบ พอเรามาทำเราก็มีสไตล์เป็นของตัวเอง เราค่อย ๆ เปลี่ยน แม้ว่าเราอยากได้ทุกกลุ่ม แต่สุดท้ายแล้วเราต้องทำในสิ่งที่เรารัก เพราะถ้าเราทำในสิ่งที่รัก เราจริงใจกับลูกค้า เราก็จะมีความสุข ลูกค้าที่มาหาเราก็จะเป็นกลุ่มที่ชอบงานของเราจริง ๆ”
“ทางร้านของเรามีการผสมผสานความเป็นเอเชียที่ให้ความรู้สึกอ่อนโยนเข้าไปในช่อดอกไม้ ซึ่งทำให้ลูกค้าของเรามองเห็นถึงความแตกต่าง ลูกค้าหลายคนบอกว่าพอเห็นดอกไม้ของร้านเราแล้วเกิดความรู้สึกตื่นตาตื่นใจ และเมื่อลูกค้าต้องการดอกไม้สไตล์แบบนี้ เขาก็จะสามารถหาได้ที่ร้านชบาเท่านั้น ซึ่งคำพูดเหล่านี้มันคือความสำเร็จที่เราได้รับ”
“เพราะงานที่เราทำมันคือความสุข ความสุขจากการได้ทำสิ่งที่เราชอบ และในปัจจุบันที่ต้นไม้ในร้านเราเริ่มเยอะมากขึ้น มันก็เป็นความสุขอีกอย่างหนึ่ง ตอนนี้คนอเมริกันหันมานิยมซื้อกระบองเพชร เราก็สั่งเข้ามาขายมากขึ้น แต่แทนที่เราจะวางใส่กระถางแล้วขายไปเหมือนร้านอื่น ๆ เราก็มีการสั่งกระถางน่ารัก ๆ ในสไตล์ของเราเข้ามา และมีการจัดตกแต่งประดับกระถาง เพื่อให้เป็นเอกลักษณ์ของเราเอง”
“เมื่อลูกค้าเข้ามาที่ร้านแล้วเห็นของในร้านเราเขาก็จะชื่นชอบ ลูกค้าซื้อไปแล้วเขามีความสุข เพราะไม่สามารถหาได้จากที่อื่นนอกจากที่ร้านเรา เวลาเราทำงานลูกค้าก็จะยืนมองเราทำระหว่างรอแล้วเขาก็จะยิ้มไปด้วย สิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้มันจึงกลายเป็นความสุขไปด้วยกันทั้งคนขายและคนซื้อ”
เว็บไซต์ร้าน
https://chabaflorist.net/about
https://www.facebook.com/Chababloom
